overzicht werken
vorige bladzijde



Anarchie is alleen het gevolg van een werkelijkheid, d.w.z. van een corrupt gezag of... van corrupte onderdanen. De eerste werkelijkheid wordt ofwel hersteld door het herstel van een moedige en wijze Hiërarchie, door haar hervorming van boven af (zooals b.v. Pius X inzette) ofwel door een hervorming van beneden af, door een heilige opstandeling als b.v. Joannes van het Kruis of Catharina van Siëna. De tweede werkelijkheid – de misleiden, de renegaten en geboren anarchisten – wordt slechts bezworen – indien en voor zoover mogelijk – door een vaderlijk, wijs en heilig gezag.

IV

Het recht van verzet het gebruik maken daarvan, kan, als alles, ten goede of ten kwade leiden: het kan heilige hervormen (als Johannes van het Kruis) en oprechte strijders (als Thomas Morus) kweeken; doch ook scheurmakers (als Luther). Elke goede strijd is gevaarlijk; elke goede strijd kan in sommige leden fataal verworden, en dus ook die meest heftige, ernstige strijd : het rechtmatig verzet tegen het gezag. Doch evenmin als men het Apostolaat ópgeeft o m d a t de mogelijkheid gróót is dat men zich geheel in uiterlijke activiteit verliest en aldus het eigen zieleleven plus het apostolaat grondig vernielt, zoo geeft men ook het rechtmatig verzet tegen het gezag niet op o m mogelijk fatale gevolgen ervan in sommigen. Men strijdt dien strijd dan alleen... des te ernstiger (het eenige waartoe ook een apostel ten overstaan der hem bedreigende gevaren moet en kan besluiten). Thomas Morus zou zijn strijd m i s s c h i e n á n d e r s hebben gevoerd als hij de toekomst had kúnnen v o o r z i e n, hij zou zéker niet dien strijd hebben opgegeven. « Misschien » zeg ik... Want als Morus iets dergelijks aan Erasmus bekende, dan voorzeker óók omdat zijn gevoelige natuur te zeer verpletterd was door den afloop, neen, door het é é r s t e v e r l o o p van dien strijd. Zijn kwetsbare natuur was te zeer verslagen door de alom losbrekende reformatie om nog


67





















volgende bladzijde
inhoudsopgave



aangemaakt: 18-09-2008 Copyright © 2009 by
R. Bruning en Th. Bruning
copyright
laatste aanpassing: 17-12-2009