lijst van werken
vorige bladzijde



II

vorige  bladzijde Hiermede zijn we tevens reeds de keerzijde genaderd. Want deze roman is allerminst uitsluitend negatief. Men kan echter de positieve kant van dit boek niet herkennen zonder zich de volledigheid van deze geestelijke ontreddering bewust te zijn.
    Voor Pierre Dubois – wiens denken, ook blijkens zijn Houding in de tijd, essentieel gehanteerd wordt door het probleem van het niét-weten, het niéts-weten, het niet wéten – heeft Pascal's uitspraak « le coeur a ses raisons que la raison ne connaît pas » een nieuwe diepe zin gekregen. Deze nl.: dat het hart richtsnoer blijft voor een zuiver menswaardig handelen, ook wanneer de ratio als een blinde in het duister tast en alles wanhoop en vergeefsheid werd. Dit onderscheidt zijn « nihilisme » fundamenteel van het morele indifferentisme dat rationeel en logisch de onvermijdelijke consequentie schijnt van het atheistisch nihilisme.
    Vanzelfsprekend ging het voor Dubois, toen hij deze roman schreef, niet om ’n bewijsvoering of illustratie hiervan. Maar toen zijn levensvisie – haar actuele uitkomst – « gestalte » aannam in het lot en leven van een bepaalde figuur, zou in dit levensverhaal niet enkel de absurditeit van het menselijk bestaan, doch even vanzelfsprekend die andere uitkomst, dat het hart desondanks zijn zedelijkheid en zekerheid behoudt, zijn uit- volgende bladzijde

[98]










volgende bladzijde
inhoudsopgave



aangemaakt: 11-03-2010 Copyright © 2010 by
R. Bruning en Th. Bruning
copyright
laatste aanpassing: 22-10-2014