mos noêtos, als gedachte, ideële wereld, en de ruimtelijk-tijdelijke wereld volgens dit eeuwige oerbeeld is geschapen, daarom is de Logos een kosmische macht ». Zich beroepend op het Joannes-evangelie, Paulus’ brief aan de Colossenzen, de geloofsbelijdenis van Nicea, vervolgt hij « Iedere verwaarlozing van deze zijde van het Christusgeloof, waarvoor de vroegste christelijke kerk, tegenover alle gnostisch-marcionitische geringschatting der schepping hardnekkig heeft gestreden, iedere eenzijdige soteriologische beschouwing (enkel binnen de heilsgeschiedenis) van het Christusgeloof is onbewust marcionitisme ».
    « Maar groter nog dan het scheppingswerk is het verlossingswerk van de eeuwige Zoon Gods ». « Er is een openbarings- en heilswerkzaamheid van de Christus vóór zijn komst in het vlees, een verborgen menswording van de Logos in het profetische Godswoord en in het goddelijk spreken tot de menselijke ziel ». « Aangaande het oudtestamentische jodendom is deze « paedagogische » openbaringswerkzaamheid van de Logos-Christus onder de niet-marcionitische, rechtzinnige Christenheid van alle tijden onbestreden geweest ». « Maar wat geldt van het oudtestamentische volk Gods, geldt ook, in zeer verschillende graad, van de volken buiten Israël ». « De aantrekkelijkste en vruchtbaarste taak der godsdienstgeschiedenis is wel, de lichtsporen van

[81]