|
ren) ,,het leven vertegenwoordigen’’. Daarom verstaan en verdragen zij elkaar, en zijn zij elkaar gemeenzaam; doch de bazige verstandsmensch wordt door alle drie gelijkelijk uitgespuwd, — gelijk de verstandsmensch tegenover alle drie gelijkelijk begriploos staat. Van alle drie verstaat hij slechts een détail (als hij zich wreekt, wreekt hij zich steeds op een détail), doch nimmer herkent hij de levensvolheid waaruit bij den een de zuivere wijsheid (het wijsgeerige oordeel), bij den ander de zuivere schepping (het emotioneele oordeel), bij den derde de zuivere daad (de executie van het oordeel) voortkomt.
37
De redén waarom Mussolini, toen hij zijn strijd begon, dadelijk ook vele kunstenaars met zich had, was voorzeker niet die simplistische, dat de onwettigheden en het geweld, waarmee zijn eerste optreden gepaard ging, hen lokten, doch veeleer deze: dat zij in dezen daad-mensch (eindelijk weer) den volledigen en voornamen mensch, den vertegenwoordiger, de stem, den wil, de daad en de hartstocht van het wijze leven aanschouwden. En de reden waarom zoovele kunstenaars de liberale en democratische bonzen verachtten was dezelfde als waarom zij dien opdringerigen betweter, den verstandsmensch, terugstooten: omdat hij — met al zijn aanmatigende gelijkjes incluis — geen greintje werkelijkheid vertegenwoordigt. 1)
1) De Paragraafjes 28 - 37 werden voor het eerst in 1933 gepubliceerd; dezelfde meeningen zou ik thans wellicht iets anders ,,formuleeren’’, doch ik vond hierin geen aanleiding, de gebezigde formuleering thans te wijzigen.
27
|
|