lijst van werken
vorige bladzijde



W O O R D   V O O R A F






Aan het slot van zijn summier doch tevens meesterlijk essay, Gezelle’s Betekenis, schrijft Vermeylen: ‘Is die kunst zo volmaakt, dan is ’t doordat Gezelle zulk een echt mens was.’ [1] Deze notitie zou een grauwe gemeenplaats kunnen zijn, maar Vermeylen heeft dan reeds èn aan het begrip mens èn aan het begrip kunst zulk een inhoud meegegeven, dat zijn uitspraak – zo weinig brillant op ’t eerste gezicht – de roos feilloos treft. Ook weet men dan op hetzelfde moment waarom Vermeylen sprak van een ‘echt mens’, en niet, wat zoveel gebruikelijker werd in de Gezelle-literatuur, van een schoon mens, of van goed, nobel, vroom e.d. Want de menselijke schoonheid van Gazelle bestond niet allereerst in de zedelijke goedheid van zijn wezen, in de onkreukbaarheid van zijn geweten, maar zeer precies hierin dat hij een echt mens was. Dat was hij: èn door het gehalte, de volstrekte authenticiteit, de prachtige abondantie, de volledigheid in zekere zin van zijn ervarings- en bewustszijnsleven, èn door de echte (ook volledig eerlijke) menselijkheid waarmede deze helderziende dichter, toegerust met zulke superieure vermogens, aan zijn smartelijk en vervoerd leven heeft geleden; door de menselijkheid waarmede hij de bittere consequenties van zichzelf, van zijn persoonlijke realiteit – die ook in zijn geval ‘niet anders dan een allerindividueelste waarheid’, een ‘individuele gedachte omtrent leven en wereld’ was [2] – tot het einde toe is blijven doorstaan. Geen dier consequenties is hij ontvlucht, en geen enkele angst, pijn of vertwijfeling heeft hij, als we de jaren van zijn dichterlijk verstommen buiten besschouwing laten, verzwegen. Hij, deze priester, heeft nooit anders – beter, sterker, moediger – willen schijnen dan hij in werkelijkheid was. Hij heeft zich nooit over zichzelf geschaamd. Hij heeft steeds geschreven op het niveau van zijn menselijke realiteit. – Déze echte (en oprechte) menselijkheid was volgende bladzijde





















volgende bladzijde
inhoudsopgave



aangemaakt: 13-07-2009 Copyright © 2009 by
R. Bruning en Th. Bruning
copyright
laatste aanpassing: 19-08-2009