terug
vorige pagina


vorige pagina arbeid en het bewustzijn der eigen menschelijke waardigheid hersteld moeten worden, dat allen (en niet slechts één stand) opnieuw tot een leven overeenkomstig de menschelijke waardigheid moeten worden opgevoed (of, minstens, tot de plichten dier waardigheid moeten worden gedwòngen);
4. dat eerbied voor de waardigheid van den mensch den wil impliceert, de mogelijkheid te scheppen, dat een ieder, en niet slechts één stand, op een menschwaardige wijze leven en arbeiden, d.w.z. de plichten van zijn staat volbrengen kan;
5. dat niet slechts het proletariaat, maar dat de gemeenschap als gemeenschap een historische zending te vervullen heeft, en dat niet alleen de arbeider, maar ook iedere andere volksgenoot ten opzichte van die zending zijn zeer bepaalde plichten heeft;
6. dat het solidaristisch, het alle standen en groepen samenbundelend beginsel bepaald wordt door het doel eener gemeenschap: het algemeen welzijn, materieel, zedelijk, geestelijk, of, anders gezegd: de perfectie van een volk als volk;
7. dat de staat niet slechts de uitdrukking, de juridische bevestiging is van een op solidaristischen grondslag samenwerkende gemeenschap, maar ook het eerste, hoogste goed, het machtigst instrument om het doel van mensch en gemeenschap in de natuurlijke orde te realiseeren; dat m.a.w. de zuiverste vorm van den gemeenschapswil van den mensch zijn staatswil is. (blz. 79-80 )


Socialisme

Beschouwt men het socialisme als een historische winst, een vooruitgang (,,van geestelijken aard en daarom zoo belangrijk”), het nationaal-socialisme, en evenzoo het fascisme, kan ik slechts beschouwen als een verder, gezuiverder, completer, realistischer uitbouw van het altijd te eenzijdig, te ,,idealistisch” gebleven socialisme. (blz. 81 )

Of anders gezegd (méér misschien doordringend tot de kern van het probleem): het [socialisme ThBr] werd [in het fascisme ThBr] van zìel mensch. (blz. 82 )


Troelstra’s strijd toch funest voor het revolutionaire socialisme

Troelstra streed in zijn parlementair stadium voor de lotsverbetering van het arbeidende proletariaat, voor die verbetering der levensomstandigheden, welke reeds in het raam van het kapitalisme mogelijk was. En stellig, dank zij Troelstra, dank zij diens taaien, onbevreesden strijd in het parlement en elders wist hij op zijn tegenstanders vele rechten voor zijn arbeiders te veroveren, politiek zoowel als maatschappelijk, en het lot van het werkende proletariaat materieel en geestelijk aanzienlijk te verbeteren. (blz. 83 )

Zeer zeker, de rechten werden ontrukt aan het kapitalisme, doch als men zich iets essentieel ànders nog ten doel stelt, nl. het kapitalisme volgende pagina


























volgende pagina
inhoud



aangemaakt: 13-02-2012 Copyright © 2012 by
Th. Bruning
copyright
laatste aanpassing: 24-02-2012